Çin ve ABD Arasında Ticaret Anlaşması Üzerine Gelişmeler
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Cien, Pekin’de düzenlenen basın toplantısında, İngiltere’nin başkenti Londra’da gerçekleşen toplantının, iki ülke liderlerinin stratejik yönlendirmesiyle gerçekleştiğini ve tarafların birbirlerine karşı duydukları endişeleri hafifletmek için ilerleme kaydetiklerini ifade etti.
İki ülke liderinin 5 Haziran’daki telefon görüşmesi ve mayıs ayında İsviçre’nin Cenevre kentinde gerçekleşen görüşmelerde varılan mutabakatın uygulanmasına yönelik tedbirler konusunda tarafların prensipte anlaştığını belirten Sözcü Lin, Washington yönetiminden bu mutabakata uymasını beklediklerini dile getirdi.
Lin, “ABD’nin, ortak zemini genişletmek, yanlış anlamaları gidermek ve işbirliğini iletişim ve diyalog yoluyla ilerletmek için Çin ile birlikte çalışmasını umuyoruz.” şeklinde konuştu.
ABD ve Çin arasındaki ticaret gerilimine çözüm bulmak amacıyla gerçekleştirilen müzakerelerin yeni turu, 9-10 Haziran tarihlerinde Londra’da gerçekleşti.
Müzakerelere ABD tarafından Hazine Bakanı Scott Bessent, Ticaret Bakanı Howard Lutnick ve Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer, Çin tarafından ise Ekonomik İlişkilerden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng, Ticaret Bakanı Vang Vıntao ve Uluslararası Ticaret Temsilcisi Li Çınggang katıldı.
ABD Başkanı Donald Trump, Londra’daki ticaret görüşmelerinde anlaşmaya varıldığını ve ABD’nin Çin’e yüzde 55, Çin’in ise ABD’ye yüzde 10 tarife uygulayacağını açıklarken, Çin tarafı henüz bu tarifeleri onaylamadı.
ABD ve Çin Arasındaki Ticaret Gerilimi
2 Nisan’da Trump, Çin dahil olmak üzere ticaret ortaklarına ek gümrük vergileri getirmiş, bu duruma karşılık Çin ile yaşanan tarife restleşmesi sonucunda ABD, Çin’e uyguladığı gümrük vergisini yüzde 145’e çıkarmış, Çin ise ABD’ye yüzde 125 gümrük vergisi uygulamıştı.
Ticari gerilimin tırmanmasının ardından ABD ve Çinli yetkililer, 10-11 Mayıs’ta Cenevre’de bir araya gelerek karşılıklı gümrük vergilerini 90 gün boyunca düşürme kararı almıştı.
ABD’nin, Çin ürünlerine uyguladığı gümrük vergisini 90 gün için yüzde 145’ten yüzde 30’a, Çin’in ise ABD ürünlerine uyguladığı vergiyi yüzde 125’ten yüzde 10’a indirmeyi planladığı belirtilmişti.
30 Mayıs’ta Trump, Çin’in Cenevre’deki anlaşmaya büyük ölçüde uymadığını iddia etmiş, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile sorunu konuşmayı ve çözüm bulmayı umduğunu ifade etmişti.
Washington yönetimi, Çin’in, uzlaşmaya rağmen nadir metallerin ihracatını kısıtladığı iddiasıyla harekete geçmiş ve yapay zeka çiplerinin ihracatına kontrol getirmişti. Ayrıca, çip tasarımında kullanılan yazılımların Çin’e satışını durdurmuştu ve Çin Komünist Partisi (ÇKP) ile ilişkili veya kritik araştırma alanlarında çalışan Çinli üniversite öğrencilerinin vizelerini iptal edeceğini açıklamıştı.
ABD Başkanı Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi, karşılıklı gümrük vergileriyle tırmanan ticaret geriliminin ardından ilk kez 5 Haziran’da telefonda görüşmüş ve Cenevre’de varılan mutabakatın uygulanması için iki ülkenin heyetlerinin çalışmaya devam etme konusunda anlaştığı belirtilmişti.